Zawód detektywa znany jest nam przede wszystkim z powieści kryminalnych oraz filmów sensacyjnych, gdzie odgrywają oni główną role. Często takie postaci są natchnieniem do spróbowania swoich sił w zawodzie detektywa. Czy praca w tym zawodzie w rzeczywistości jest tak ciekawa i dobrze płatna jak to ma miejsce na szklanym ekranie? Na pewno zakres obowiązków jest nieco inny niż w przeciętnym scenariuszu filmu kryminalnego. Do zakresu obowiązków detektywa dotyczy na przykład poszukiwania osób zaginionych czy też kompletowanie dokumentów oraz dowodów do spraw rozwodowych. Detektywi systematycznie poszerzają zakres świadczonych usług, dzięki temu zajmują się obecnie również poszukiwaniem zaginionego mienia. Niektórzy podejmują się też spraw windykacyjnych, czy szukania dowodów świadczących o prowadzeniu nieuczciwej konkurencji.
Do wykonywania zawodu detektywa niezbędne jest posiadanie umiejętności zdobywania informacji. Niezbędna jest też znajomość prawa, która nie będzie utrudniać działanie i wykonywanie swoich obowiązków zawodowych legalnie. Umiejętność dedukcji, logicznego łączenia faktów w ciąg zdarzeń również jest wymagana na tym stanowisku. Niezbędna jest też cierpliwość oraz dyspozycyjność. Detektyw rzadko pracuje osiem godzin dziennie, nie ma ustalonych ram pracy, na co przyszły kandydat musi być przygotowany. Odporność na stres to wielka zaleta, trzeba być przygotowanym na każdą ewentualność, ponieważ zachowań ludzkich nie da się przewidzieć. W tym fachu mile widziane jest szybkie podejmowanie decyzji.
Jak zostać detektywem? Konieczne jest otrzymanie licencji na wykonywanie tego zawodu zgodnie z przepisami. Polskie prawo określa podstawowe warunki, które należy spełnić w tym celu. Kandydat musi mieć ukończone 21 lat oraz posiadać obywatelstwo polskie lub obywatelstwo państwa wchodzącego w skład Unii Europejskiej. Do uzyskania licencji uprawnia też posiadanie pozwolenia na pracę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Wymogiem podstawowym jest posiadanie przynajmniej wykształcenia średniego. Aby uzyskać licencję detektywistyczną konieczne jest uczestniczenie w szkoleniach detektywistycznych. Wcześniej konieczne było podejście do egzaminu państwowego. Teraz do egzaminu nie muszą podchodzić wszyscy kandydaci. Z tego obowiązku zwolniony zostanie na przykład osoby posiadające odpowiednie doświadczenie. One podchodzą jedynie do określonych części egzaminu. Ze zwolnienia mogą skorzystać byli pracownicy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego czy też policjanci.
Dróg do uzyskana licencji jest kilka. Decydując się na kształcenie się w tym kierunku należy jednak pamiętać o tym, że praca w tym charakterze nie jest tak ciekawa oraz interesująca jak może się to wydawać na pierwszy rzut oka. Zarobki również mogą się okazać niesatysfakcjonujące, jeżeli nie uda się zdobyć uznanej pozycji na rynku gwarantującej stały napływ zleceń niezbędnych do prowadzenia własnej praktyki. W skrajnych przypadkach to również zawód, w którym narażane jest życie detektywa, co trzeba mieć też na uwadze.
